کتابخانه و آرشیو (مرکز اسناد) اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان زنجان:
امروزه، در روند رو به رشد و تکامل جوامع و ملل، فراهم بودن اطلاعات در زمینه های گوناگون حیات آن جامعه هم یک "نیاز" درجه اول و هم یک "الزام" میهنی است. تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات گسترده و بی شمار و نتیجه گیری صحیح از آنها در قالب سیستمهای مختلف اطلاع رسانی در چند دهه اخیر در سطح جهان، رشد بی سابقه ای را نشان داده و توجه برنامه ریزان، مدیران و مجریان امور را به این سیستمها جلب نموده است، تا آنجاکه در حال حاضر یکی از شاخصهای توسعه و رشد در تمامی جوامع، حجم سرمایه گذاریهای مالی و انسانی در تامین و تکامل سیستمهای اطلاعاتی (عمومی، فنی، تخصصی) آنهاست.
در راستای تحقق اهداف سازمانی و تسهیل و گسترش در امر مطالعه و پژوهش در زمینه موضوعات مختلف و مرتبط با میراث فرهنگی، کتابخانه و آرشیو اداره كل میراث فرهنگی استان زنجان در سال 1375 دایر گردید و اقدام به جمع آوری، حفظ و نگهداری منابع و اطلاع رسانی نمود و هم اکنون کتابخانه و آرشیو این مرکز در یک فضای مناسب با معماری سنتی فعال می باشد.
علی رغم وجود تنگناها و مشکلات عدیده و کمبود امکانات و تجهیزات مدرن، این مرکز روزانه پاسخگوی مراجعه کنندگان خصوصا" محققین و دانشجویان بوده و همکاریهای لازم را در خصوص ارائه اطلاعات مورد نیاز با سازمانها، ادارات و ... بصورت مکاتبه ای و یا حضوری اعمال می نماید و کتابخانه این واحد با قریب 4700 جلد کتاب تخصصی در موضوعات باستان شناسی و تاریخ، مردم شناسی و علوم اجتماعی، مرمت و موزه داری، هنر معماری و زبان شناسی خط و ادبیات باستانی و تعداد قابل توجهی نشریه، مجله، بولتن، بروشور، روزنامه و ... زمینه مطالعه و بهره مندی همکاران اداری و سایر علاقمندان و پژوهشگران را فراهم نموده است.
نظر به اینکه اسناد و مدارک مهمترین ابزار فعالیت دولتها و مبدا تاریخ نگاری و روشنگر حیات اجتماعی هر ملت است و به مرور زمان و فعالیت سازمانها و نهادها حجم آنها افزایش می یابد، لذا طبقه بندی و سازماندهی اسناد و مدارک امری ضروری و اجتناب ناپذیر می نماید، آرشیو اداره كل میراث فرهنگی زنجان نیز به تاسی از مرکز اسناد و مدارک میراث فرهنگی کشور و با مساعدت و راهنماییهای ریاست محترم آن مرکز، اقدام به جمع آوری و نگهداری اطلاعات موجود در یک مکان مشخص و منظم با عنوان " آرشیو" نمود و با وجود مشکلات و معضلات فراوان، مواد آرشیوی خود را سامان بخشیده است.