پنجشنبه 15 آذر 1403

امامزاده احمد ابن موسی ابن جعفر  ورزنه سر طارم

بنای امامزاده در فاصله 1600 متری شمال روستا و در دامنه یکی از ارتفاعات، مشرف بر دره ای که رودخانه وزنه سر در آن جریان دارد واقع است. آرامگاه در دامنه کوه و در بخشی که به صورت تقریباً مسطح در آمده، در ارتفاع 1127 متری از سطح آب­های آزاد قرار دارد.

 
دسترسی ها
تنها راه دسترسی به امامزاده از طریق راه خاکی شمال روستا است که از کنار رودخانه وزنه سر و باغات دو طرف رودخانه می گذرد. با توجه به این که امامزاده در دره ای نسبتا کم عرض قرار دارد، راه ایجاد شده توسط روستائیان تا حدود زیادی صعب العبور بوده و در مواقعی از بستر رودخانه و شیب تند ارتفاعات استفاده شده است. البته در سال 1387ه.ش راه جدیدی برای سهولت در رفت آمد و رسیدن به امامزاده توسط سازمان میراث فرهنگی از روستا تا امامزاده احداث شده است.
وجه تسمیه
طبق اظهارات مردم منطقه در گذشته درست در رأس گنبد رک امامزاده احمد، یک گوی فلزی وجود داشت. این گوی که در خصوص جنس آن نظریات مختلفی وجود دارد، پس از مهاجرت مردم از روستای قدیم وزنه سر ، مدتی بر روی گنبد امامزاده باقی بود اما بعد ها به سرقت رفت. از این رو روستای فعلی به نام وزنه سر خوانده می شود.
معماری - توصیف بنا
امامزاده احمد وزنه سر نیز در محوطه ای با کارکرد تدفینی قرار دارد. به طوری که پیرامون بنا را از سمت شرق و جنوب ،گورستانی قدیمی احاطه کرده است. ساختمان آرامگاه بسیار ساده است و بصورت بنایی کوچک با گنبد رک، مشرف بر دره رودخانه وزنه سر، در دامنه کوه قرار گرفته است. شواهد و مدارک موجود، نشان دهنده آن است که بنا بجز برخی مرمت­های موردی که توسط اهالی منطقه انجام یافته، احتمالا از نظر پلان دست نخورده و بدون تغییر باقی مانده است.
بنای امامزاده ساختمان تقریبا مستطیل شکلی است. ابعاد بنا از شمال به جنوب 55/18 متر و شرق به غرب در بیشترین قسمت 55/8 متراست. ساختمان امامزاده بطور کلی از دو بخش روباز ( حیاط ) و سرپوشیده ( ساختمان آرامگاه ) تشکیل یافته است.
با وجود قرار داشتن امامزاده در دامنه کوه، سازندگان امامزاده سعی کرده­اند قسمت­های مختلف آن­را در یک سطح بنا نمایند. حیاط جنوبی و اتاق مقبره در سطحی تقریبا یکسان بنا شده و معماران بنا مشکلی در احداث آن نداشته­اند.  اما فضای شمالی و بخش روباز غربی به دلیل آن­که شیب کوه به یکباره افزایش یافته، کمی پائین تر از سطح بخش اول بنا، بر روی سکو ساخته شده است.
حیاط آرامگاه، فضای روباز تقریبا مربع شکلی است که در بخش جنوبی امامزاده ساخته شده است. این فضای روباز که به ابعاد 45/7 ×20/8  متر است از همه سو با دیواری سنگی محصور شده است. ورودی حیاط که در واقع ورودی امامزاده نیز محسوب می شود از گوشه جنوب غرب است و امروزه هیچگونه دری در آن دیده نمی شود. دیوارهای حیاط از لاشه سنگ و ملاط گل ساخته شده و قسمت­های فوقانی آن به مرور زمان تخریب شده است.
قسمت اصلی آرامگاه بخش سرپوشیده آن است که اختصاص به اتاق آرامگاه دارد. این بخش شامل یک اتاق کوچک مربع شکل است که قبر امامزاده درکف آن قرار دارد. ورودی آن از یک درگاه کوچک در وسط ضلع جنوبی و از داخل حیاط است. در دیوار غربی، پنجره ای تعبیه شده که مشرف بر دره و رود خانه می باشد.
قبر امامزاده تقریبا در وسط اتاق آرامگاه است. قبر با ضریح نسبتاً بزرگی احاطه شده است. ضریح بر روی سکویی به بلندی حدود 50 سانتی متر قرار داشته و  بیشتر فضای اتاق را اشغال کرده است.
پوشش سقف اتاق آرامگاه از نوع گنبد رک است. گنبد از داخل با چوب ساخته شده و بیرون آن با ورقه های حلبی پوشش یافته و قسمت مرکزی آن به صورت مخروط در آمده است.
مواد و مصالح
به نظر می رسد به استثنای برخی تعمیرات جزئی، مرمّت چندانی در بنا انجام نیافته و احتمالاً مصالح بکار رفته در بنا، مصالح اولیه باشند. به طور کلی مصالح استفاده شده در ساخت بنا شامل لاشه سنگ، گل، چوب و فلز می باشد.

تصاویر مرتبط