چهارشنبه 14 آذر 1403

مسجد عباسقلی خان

در محله قدیمی عباسقلی خان واقع در بافت تاریخی شهر زنجان قرار گرفته این مسجد با سبک چهل ستونی فاقد ورودی و صحن و میان سرای مرکزی می باشد.

مسجد عباسقلی خان دارای دو صحن و شبستان زیبا است که طاق و تویزه های هلالی و شکیل آن بر روی ستون های مدوّر قطور، استوار شده است. تزئینات این بنای مذهبی محدود می شود به مختصر تزئینات آجر کاشی بر روی بدنه طاق ها وهمچین محراب که با کاشی کاری زیبا با طرح های معقلی، جلوه وزیبایی شبستان را دو چندان کرده و بر روی بدنه ضلع شمالی شبستان مرکزی، تاریخ 1307 هجری قمری نقش شده که مربوط به زمان ساخت مسجد می باشد.
مسجد عباسقلی خان مانند بسیاری از ابنیه تاریخی در بستر زمان و در ارتباط با رویدادهای از تاریخ کشور ما و در دوره ای از دوران های فرهنگی این سامان شکل گرفته و موجودیت پیدا کرده است.
غائله بابیها که در ماه مه 1850 میلادی برابر با 1266 هجری قمری در این شهر رخ داد که در پی آن دامنه نزاع از حدود مباحثه و مجادله کلامی و فکری خارج شده و به جنگ تمام عیار خانگی در کوچه ها و خیابان های این شهر بدل شد.
سرانجام در برخورد و نزاع با قوای دولتی در سال 1267 هجری قمری و کشته شدن ملا محمد علی جفت زنجانی سرکرده آنها به همراه یکهزار و نهصد تن از مریدان این آشوب سرکوب شد. در یک طیف مسجد عباسقلی خان یکی از منتفذین و فاتحان این جنگ به میمنت این پیروزی عقیدتی این مسجد را ساخت و یکی از مکانهای استقراری و اجتماعی بابیها که در مجاورت و ضلع جنوبی با مسجد مضمحل و خراب شد و بخشی از آن به حدود و ثغور مسجد پیوست.
این مسجد به شماره 2374 مورخ 78/4/14 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
منبع: مطالب موجود در آرشیو اداره كل

تصاویر مرتبط

نقشه

36.669619
48.484027