زنجانی ها، شب یلدا را با آداب و رسوم خاصی برگزار می کنند.
یلدا، طولانی‌ترین شب سال یکی از آداب به یادگار مانده از گذشتگان و پیشینیان، شب انار و آجیل و قصه و هندوانه، شب لحظات مهرورزی و شب تولد خورشید است.
شب یلدا درازترین شب سال است، شبی که در آن صبح دیرتر آغاز و ماه و ستاره دیرتر به خانه می‌روند، شب یلدا در فرهنگ ایرانیان جایگاه ویژه‌ای دارد و در آن رسم و رسوماتی دارند که جالب و خواندنی است. استان زنجان یکی از استان‌های کشور است که در آن شب یلدا در میان مردم جایگاه ویژه‌ای دارد و مردم در این ایام کارهایی را انجام می‌دهند که برای دیگر هموطنان جالب است. خواندن فال حافظ، شاهنامه‌خوانی، نقل خاطرات، قصه‌گویی پدر و مادربزرگ‌ها، حضور در منزل بزرگان خانواده، خواندن دعاهای شکرانه نعمت و سلامتی، تزیین سفره مخصوص با انواع میوه‌ها و خشکبار، تهیه تنقلات و شیرینی‌جات، خوردن هندوانه و از همه مهمتر صله ارحام، از جمله رسوم و سنت‌های دیرینه مردم زنجان در شب یلدا محسوب می‌شود. عده‌ای بر این باورند که خوردن هندوانه در این شب، باعث جلوگیری از تاثیر سرما در زمستان و گرمازدگی در تابستان می‌شود که این کار در بیشتر نقاط کشورمان صورت می‌گیرد و مردم در این شب هندوانه می‌خورند. یکی از مهم‌ترین و زیباترین کارهایی که در شب یلدا انجام می‌گیرد صله رحم و دیدار از بزرگان است که هنوز از با وجود گذشت سال‌ها مردم و به ویژه کوچکترها تلاش می‌کنند به خوبی آنرا عملی کنند.
در جای جای استان زنجان مردم رسم دارند که در این شب به دیدار بزرگان قوم و فامیل رفته و در آنجا شب یلدا یا به قول زنجانی‌ها و آذری‌ها شب چله را سپری کنند. در زنجان در شب یلدا کوچکترها و جوانترهای فامیل و یا فرزندان در خانه پدر و پدربزرگ جمع می‌شوند و این شب را به خوبی و خوشی می‌گذرانند.از جمله سنن زنجانی در این ایام رفتن به خانه نوعروسان فامیل است که در آن خانواده داماد با بستن خنچه‌های شیرینی، آجیل و میوه آن را به خانه عروس می‌برند که در اصطلاح به آن شبچره گفته می‌شود.
شبچره زنجانی‌ها شامل انواع آجیل، شیرینی و میوه‌های فصل مانند انار، ازگیل و هندوانه همراه با هدایایی برای عروس، در بسته‌های آذین‌بندی شده به نام خونچه است. البته این اقدام خانواده داماد در سال بعد و در نخستین شب یلدا توسط خانواده عروس مقابله به مثل می‌شود و این بار خانواده عروس برای دختر خود شبچره می‌برند. خوردن آجیل به ویژه شکتن گردو، فندق و بادام نیز در کنار آجیل‌های امروزی و سنجد در سنن زنجانی‌ها از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. مردم زنجان در شب یلدا مقداری برف سفید را با شیره انگور مخلوط کرده و آنرا می‌خورند که بسیار خوشمزه می‌شود.
همچنین زنجانی‌ها با خوراکی‌هایی چون ترب، شلغم، کلم و تنقلاتی مانند توت و انجیر خشک، کشمش، گردو و نخودچی در این شب از میهمانان خود پذیرایی می‌کنند.
در برخی نقاط استان زنجان نیز که هنوز به سبک قدیم برای گرم شدن از کرسی استفاده می‌شود و هنوز بخاری‌های مدرن بدون نیاز به لوله و غیره در آنجا جایگاهی ندارد، در شب یلدا و در استقبال از روزهای بلند رحمت و برکت در چهار گوشه کرسی گردو و فندوق می‌شکنند به این امید که بر اطراف خود شادی و خنده حاکم شود. در کنار خوردن، زنجانی‌ها آداب دیگری نیز برای این شب دارند که طرح معما و چیستان از سوی بزرگترها و بازی‌های دسته جمعی نظیر گل یا پوچ، از سرگرمی‌هایی است که در شب یلدا، بزرگ و کوچک خانواده را به خود مشغول می‌کند تا در شب یلدای زنجان که معمولا هوا سرد و زیر صفر است کانون گرمی در خانواده‌ها تشکیل شود. البته شاید این سنن در برخی مناطق استان به دلیل گرفتاری‌ها و مشکلات اجرا نشود ولی هنوز هم خانواده‌هایی هستند که به این سنن پایبند بوده و اگر این سنن را اجرا نکنند دلگیر شده و آنرا خوش یومن نمی‌دانند.