روستای علم کندی و منطقه قارقالان یکی از جاذبههای گردشگری طبیعی ماهنشان به شمار میرود. روستای علم کندی در شهرستان ماهنشان در هفته گردشگری با کسب بالاترین امتیاز در سال ۹۹ بهعنوان برترین روستای گردشگرپذیر انتخاب شد. منطقه قارقالان در روستای علم کندی از توابع شهرستان ماهنشان که یک طبیعت بکر و همیشهبهاری و آرام با کوهها و دامنههای سرسبز و برفی که دارد چشم هر بینندهای را خیره خود میکند.
همانطور که از اسم این منطقهی کوهستانی آشکار است. (قارقالان در ترکی به معنای جایی است که در آن برف دائمی وجود دارد) به خاطر ارتفاع زیاد (تقریباً ۳هزار متری) بیش از نیمی از سال در آن برف وجود دارد و مملو از برفهایی است که بهصورت یخچال در این منطقه ماندهاند. در اینجا بهار با آب شدن برفها در خردادماه آغاز میشود و در اوایل تابستان منطقه را زیبا میکند. ییلاقات علم کندی از آثار ثبتشده است. قارقالان سرزمین ریواس نیز به شمار میرود.
در قارقالان بهار در اواخر اردیبهشت آغاز میشود و در اواخر بهار و در اوایل تابستان منطقه، مناظر بسیار زیبایی را میسازد؛ که چشم هر بینندهی را بهسوی خود جلب میکند. مسیر روستای علم کندی تا پای کوه قارقالان جزو زیباترین و بکرترین مناطق استان زنجان است. جویبارها و سرسبزی خاص این مسیر، بسیار آرامشبخش و مناسب برای پیادهروی است. غارهایی با ارتفاع نامعلوم، چشمههایی با آب سرد و شیرین از مناظر زیبای این مسیر است.
قارقالان مراتع فوقالعادهای برای دامها در فصل تابستان است و به خاطر همین غنای مراتع، محصولات لبنی عالی دارد به خاطر همین مراتعش، هرساله تابستانها چندین روستا از روستاهای شهرستانهای ماهنشان، هشترود و میانه (مانند روستاهای انجمن، رجعین، طوق و…) برای چرای دامهایشان به اینجا میآیند و تابستان را در اینجا میمانند در واقع این روستاها، زندگی نیمه کوچنشینی دارند و برخی از آنها ۲۰ روز در راهند تا به قارقالان برسند. هر یک از این روستاها سهمیهای ازنظر تعداد دامهایش دارد چند هزار دام در تابستان در این مناطق به چرا مشغولاند و چوپانانی که بانواهای سنتی خودصدای دلنشینی را در منطقه سر میدهند که گوش انسان خسته از مدرنیسم را به آرامش دعوت میکند در ییلاق چوپانان پشم قوچ و میش بزرگتر از یک سال را در اواخر بهار و پاییز میچینند و پشم چینی بره یک بار در سال و یک با هم در مرداد ماه است. پشم پاییزه به علت تحرک و چرای مناسب گوسفندان در ییلاق زبر و کلفت است و آن را برای تهیه پوشاک چوپان، تشک و لباسهای گرم به کار میبرند.
مسیر علم کندی تا پای کوه جزء زیباترین مناطقی است که در استان زنجان میتوان دید. جویبارها و چشمههای فراوان، مسیری مملو از گل و گیاه و انواع گیاهان دارویی مانند کاکوتی، چای کوهی (توکلیجه) گل پر، پونه و بیش از همه ریواسهای بزرگ و خوشمزه. اینجا سرزمین ریواسها است. گیاهی به نام سوی، شبیه شاخه درخت که پوستش را میکنند و میخورند و به همین خاطر نام سوی (پوستش را بکن) به آن دادهاند هم برایمان تازگی دارد. مردمان سرزمین کردنشین که از پشت قارقالان برای چیدن همین گل و گیاه آمدهاند در این مسیر زیاد دیده میشوند.
طبیعت زیبای این منطقه در اواخر بهار و اوایل تابستان بسیار دیدنی است. در این زمان رویش گیاهان آغاز میشود. آب شدن برفها و صدای پرندگان و کلا منظر طبیعی به چشم میخورد. توصیه ما بهترین زمان برای این سفر به این منطقه در فصلهای بهار و تابستان هست. ضمناً اهالی روستا هرساله در تابستان جشن ییلاقی برگزار میکنند. وجود رودخانه و چمنزارهای اطراف این منطقه یکی از بهترین مناظر را برای عکاسی به وجود آورده است. در حقیقت آتلیهای طبیعی برای علاقهمندان به عکاسی است.
از نظر آب و هوایی دارای آبوهوای سرد کوهستانی با تابستانهای معتدل و خنک و زمستانهای سرد و یخبندان است که جاذبههای متعددی را برای گردشگری بهخصوص در فصل زمستان در خود جا داده و همواره مردم را از استانهای همجوار به این شهرستان میکشاند. کوهنوردی، عکاسی، پیادهروی در مراتع سرسبز، تماشای مناظر زیبا، شبنشینی دور آتش و… از جمله فعالیتهایی است که شما میتوانید در سفر به این منطقه انجام دهید. به منظور اقامت در این منطقه شما میتوانید از کلبهها و اقامتگاههای محلی استفاده کنید و یا در دل طبیعت کمپ برگزار کنید و شب را در هوای خنک این ییلاق به صبح برسانید.