شهرستان سلطانیه به لحاظ موقعیت خاص جغرافیایی و وجود اثر تاریخی «گنبد جهانی» می‌تواند به قطب گردشگری استان تبدیل شود که سرمایه گذاری، تبلیغات و تامین زیرساخت‌های اقامتی در آن موجب توسعه و رشد هرچه بیشتر این منطقه می‌شود.
امروزه نقش گردشگری در اقتصاد جهان بر کسی پوشیده نیست و به اعتقاد کارشناسان، این صنعت، بهترین منبع اقتصادی است که می‌تواند جایگزین نفت شود. این صنعت مهم به اعتقاد کارشناسان می‌تواند علاوه بر افزایش تولید ناخالص داخلی اشتغال زیادی را به همراه داشته باشد. متولیان این حوزه در کشور طی چند سال گذشته تلاش کرده‌اند صنعت گردشگری در اقصی نقاط کشور رشد یابد، اما بروز مشکلات و موانع متعدد مانع تحقق این امر مهم شده است. بنا بر آمارهای اعلام شده بیش از ۲ هزار اثر تاریخی و طبیعی در استان شناسایی شده که از این تعداد ۹۲۵ اثر در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. از طرفی استان زنجان دارای آثار باستانی فراوان و ارزشمندی مانند گنبد سلطانیه به عنوان بزرگترین گنبد آجری جهان و یا معبد داش کسن است که همه ساله گردشگران زیادی را به خود جذب می‌کند. یکی از مناطق بکر و دارای جاذبه‌های طبیعی و گردشگری استان، شهرستان سلطانیه به مرکزیت شهر تاریخی سلطانیه مشتمل بر بخش‌های مرکزی و باغ حلی است.
این شهرستان که در سال ۱۳۹۲ به شهرستان ارتقا یافت از شمال به شهرستان طارم، از شرق به ابهر و استان قزوین، از جنوب و جنوب غربی به شهرستان خدابنده و ایجرود و از غرب و شمال غرب به شهرستان زنجان محدود می‌شود.
سلطانیه، تاریخی کهن را در دل خود جای داده که از قرن‌ها اقتدار و عظمت هنر و فرهنگ ایرانی برآمده است، این شهرستان جاذبه‌های گردشگری تاریخی – طبیعی زیادی دارد و موقعیت جغرافیایی آن به گونه‌ای است که ساکنان غرب کشور و حتی پایتخت به‌راحتی امکان دسترسی به آن را دارند.
شهر سلطانیه ویژگی‌هایی خاص و کم‌نظیری دارد و برخلاف بقیه پایتخت‌های ایران که حاصل پیشرفت و تکامل تدریجی بودند، یکباره و به‌دستور پادشاه مغول، اولجایتو یا همان سلطان محمد خدابنده بنا شد تا پایتخت جدیدی برای امپراتوری بزرگ باشد.
آخرین باری که نام سلطانیه را در میان صفحات تاریخ می‌بینیم، مربوط به زمانی است که در گیر و دار جنگ با روسیه تزاری در عهد پادشاهان قاجار دشت سلطانیه به عنوان قرارگاه قشون ایران مورد استفاده قرار گرفت و در این زمان بود که به دستور فتحعلی‌شاه با استفاده از مصالح باقیمانده از ابنیه تاریخی، بنایی جدید به نام کوشک احداث شد که امروزه بقایای آن همچنان وجود دارد.
توسعه زیرساخت‌ها در سلطانیه متوازن با رشد گردشگری
سید سعید صفوی در این باره گفت: در راستای رونق هرچه بیشتر منطقه و ارائه خدمات مناسب به گردشگرانی که شهرستان تاریخی سلطانیه را به عنوان مقصد خود انتخاب می‌کنند باید توسعه زیرساخت‌ها در این منطقه متوازن با رشد گردشگری اتفاق بیفتد.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان زنجان افزود: شهرستان سلطانیه با داشتن ظرفیت‌های ویژه در حوزه گردشگری یکی از مقاصد اصلی سفر در کشور است که سرمایه‌گذاری در حوزه گردشگری در این شهرستان با ریسک پایین محسوب می‌شود.
او اضافه کرد: در این راستا اداره کل میراث فرهنگی استان، آماده حمایت از ایده‌های نو خواهد بود و تعریف و تکمیل مسیر گردشگری برای این منطقه در دستور کار قرار دارد و امتیاز ویژه‌ای برای گردشگری استان محسوب می‌شود.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان زنجان یادآور شد: جذب سرمایه‌گذاران در راستای راه‌اندازی بوم‌گردی، هتل و مجتمع‌های گردشگری، مشارکت دهیاری‌ها در اجرای پروژه‌های مشارکتی و معرفی هرچه بهتر شهرستان به گردشگران داخلی و خارجی از جمله اهداف اداره کل برای اجرایی شدن در شهرستان سلطانیه است.
او، یکی از برنامه‌های این اداره کل را افزایش مشارکت بخش خصوصی در حوزه گردشگری و استفاده از ظرفیت‌های آن برای توسعه این بخش در استان ذکر کرد.
صفوی افزود: در این راستا جلسه هم اندیشی مجمع استانی تشکل‌های حرفه‌ای گردشگری، کارشناسان گردشگری و روسای تشکل‌ها تشکیل شد.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان زنجان خاطر نشان کرد: روسا و نمایندگان تشکل‌های حرفه‌ای گردشگری استان در تعامل با معاونت گردشگری و کارشناسان اداره کل باید از تمامی تاسیسات گردشگری سطح استان بازدید کنند.
تبلیغات و توسعه مراکز اقامتی، محرک رونق گردشگری سلطانیه
پروانه عسگری با بیان اینکه یکی از اقدامات این اداره برگزاری جشنواره‌های متعدد در راستای جذب گردشگر بوده است، گفت: به تازگی جشنواره گل محمدی و گلاب در سلطانیه به مدت یک هفته برگزار شد.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان سلطانیه افزود: در این مدت بیش از ۱۰ هزار و ۵۰۰ نفر از بناهای ماندگر چلبی اوغلی، ملاحسن، داش کسن و گنبد سلطانیه بازدید کردند.
او یکی از چالش‌های پیش رو در توسعه گردشگری شهرستان را در حوزه عرصه، حریم و ساخت و ساز غیر مجاز عنوان کرد و گفت: همین مسایل، مشکلات و چالش‌هایی را ایجاد کرده است.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان سلطانیه ادامه داد: بیشتر زمین‌های کشاورزی در گذشته عرصه حریم بوده و با حفاری‌هایی که انجام شده برای خود مردم مشکل ساز شده است.
عسگری با بیان اینکه شهرستان سلطانیه سه اثر ملی، یک اثر ثبت جهانی و یک پایگاه ملی داش کسن را در خود جای داده است، افزود: سرمایه گذاری برای جذب گردشگر نتایج بهتری را در توسعه این منطقه به دنبال دارد.
او با بیان اینکه گردشگری سلطانیه در مقایسه با گذشته تفاوت‌هایی دارد، گفت: اطلاع رسانی‌های مستمر و تاسیس واحدهای بوم گردی، خانه‌های گردشگری و مسافر در جذب گردشگر تاثیر فراوانی داشته است.
عسگری با اشاره به آخرین وضعیت گنبد سلطانیه به عنوان تنها اثر جهانی استان، افزود: مرمت این اثر با محدودیت‌هایی مواجه شده است و این اجازه را نداریم هر روش مرمتی را اجرا کنیم، پیش از این گنبد سلطانیه با کمبود اعتبار مواجه بود که تاکنون منابع خوبی جذب شده است.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان سلطانیه با بیان اینکه گردشگری شهرستان به درآمدزایی بخش خصوصی منجر شده است، اظهار داشت: توسعه گردشگری سلطانیه نیازمند تبلیغات و ساخت مراکز اقامتی و هتل‌های متعدد نیاز دارد که در حال حاضر اقداماتی در این زمینه در حال انجام است.
او با بیان اینکه برای واگذاری بناهای تاریخی از قبیل چلبی اوغلی و یا حمام سالار شهرستان نیز از مشارکت بخش خصوصی بهره گرفته شده است، گفت: تحقق این برنامه‌ها در رونق و توسعه روز افزون گردشگری شهرستان بسیار اثرگذار است.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان سلطانیه خاطر نشان کرد: حمایت‌های مردم، سازمان‌های مردم نهاد و رونق و احیای چمن تاریخی سلطانیه با آبرسانی‌های مطلوب در توسعه گردشگری و پیشرفت شهرستان بسیار مفید است.
عسگری همچنین توسعه و رشد رشته‌های مختلف صنایع دستی را از جمله اقدامات مهم دیگر برشمرد و گفت: با اقدامات انجام شده بیش از ۱۸ رشته صنایع دستی در شهرستان فعال شده است. این فعالیت‌ها علاوه بر ارزآوری به صادرات محصولات هنرمندان صنایع دستی شهرستان به کشورهای عربی منجر شده است.
ساخت هتل از نیازهای حوزه گردشگری سلطانیه است
محمدرضا براتی نیز گفت: ساخت هتل یکی از نیازهای اصلی و مهم در این شهرستان برای توسعه گردشگری و ارائه خدمات بهتر به گردشگران است.
فرماندار سلطانیه با بیان اینکه شهرستان سلطانیه در حوزه گردشگری ظرفیت‌های زیادی دارد، افزود: این شهرستان به واسطه وجود گنبد سلطانیه که نگین گردشگری استان است و همچنین جاذبه‌هایی مانند معبد داش‌کسن، بقعه چلبی اوغلو، چشمه شاه‌بلاغی و تپه نور می‌تواند در سطح کشور مطرح باشد.
او با تاکید بر ضرورت توجه به سرمایه‌گذاری در بخش گردشگری این شهرستان، گفت: سرمایه‌گذاری در حوزه گردشگری می‌تواند در بخش‌های مختلف انجام شود که رونق هریک از این بخش‌ها می‌تواند باعث رشد گردشگری شود.
براتی با تاکید بر ضرورت استفاده از پتانسیل بخش خصوصی در این حوزه، بیان کرد: می‌توان با شناسایی فرصت‌ها در این بخش‌ها و تطبیق آن با نیازهای گردشگران باعث رشد و توسعه گردشگری شد.
فرماندار سلطانیه با توضیح اینکه توانمندی‌های سرمایه‌گذاران باید توسط اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری شناسایی شود، افزود: امیدواریم همه دستگاه‌های اجرایی نهایت همکاری را برای تسهیل ساخت هتل و تاسیسات گردشگری توسط بخش خصوصی انجام دهند.