تنوع آب و هوایی استان زنجان سبب شده كه این منطقه چهارفصل و ظرفیت های بالایى در زمینه گردشگری طبیعی داشته باشد.
در حال حاضر از انواع سفر، طبیعت گردی در زمره پرمخاطبترین نوع سفر با ویژگیهای یاد شده است. تفرج در طبیعت بکر، احساس بیوصف تماشای مناظر کوهستان و جنگل، وجود رودخانهها و آبشارهای مرتفع و صرف غذای محلی در روستایی تجربهای است که در هیچ نوع سفری قابل تجربه نیست.
در استان زنجان مانند سایر نقاط کشور، در دسترسترین نقاط برای طبیعت گردی به ۳ طیف قابل تقسیم است:
الف) نقاطی مانند سد تهم، تفرجگاه گاوازنگ، روستاهای هدف گردشگری درسجین و شیت، قلعه لک لکها، غار کتله خور و قلعه بهستان که با خودرو در مسیر آسفالت و بدون حضور راهنمای تور در دسترس برای عموم هستند.
ب) نقاطی مانند روستای شیلاندر، روستای لار و آبشار هشترخان، روستای تیرستان و کل منطقه قره پشتلو، که با خودرو در مسیر نیمه آسفالت در دسترس عموم است ولی ضروری است راهنمای تور همراه شما باشد.
پ) نقاطی مانند مسیر پیاده روی گمان – شیرمشه – ولیدر، مسیر پیاده روی طارم به ماسوله و مسیر پیاده روی طارم به قلعه رودخان که بخش عمده مسیر امکان تردد با خودرو ندارد و باید راهنمای آشنا به محل همراه شما باشد.
این مناطق بخش کوچکی از پیشنهادات برای طبیعت گردی در استان زنجان است. فصل سفر، مجرد، خانوادگی یا گروهی بودن و همچنین نوع منطقه مورد نظر شما نقش مهمی در مقصد دارند. اغلب مناطق بکر استان زنجان، به دلیل برفگیر بودن، امکان سفر در فصولی مانند زمستان و بهار (فروردین و اردیبهشت) را ندارند. شهرستانهای طارم، زنجان و ماهنشان قطبهای اصلی طبیعت گردی در استان زنجان محسوب میشوند.
چه نکاتی در این سفرها باید مورد توجه قرار گیرد:
۱. فقط از دفاتر خدمات مسافرتی مجاز تورهای طبیعتگردی خریداری کنید.
۲. پیش از آغاز سفر، وضعیت منطقه (دمای هوا و مسیر پیاده و سواره رو)، خدمات تور، وسایل شخصی مورد نیاز، جاده و روستاهاهای نزدیک به مسیر پیادهروی، کیفیت وضعیت ارتباطات تلفن و اینترنت و... را از راهنمای تور بپرسید.
۳. پیش از آغاز سفر، حتما با کسب اطلاع از کیفیت و کمیت مسیر پیادهروی، توانایی فیزیکی و روحی خود را برای همراهی با گروه بسنجید.
۴. با شروع تور، فقط به صحبتهای راهنمای تور گوش کنید. تصمیمات راهنمای تور تضمین کننده منافع همه اعضای گروه است.
۵. یک هشدار: در فضای مجازی و به ویژه تلگرام و اینستاگرام صفحات بسیاری در تبلیغ تورهای طبیعتگردی فعال هستند. در بسیاری از این صفحات برای اغنای مردم به سفر از ترفندهایی مانند برگزاری تور با راهنمای تور رسمی، ارزان قیمت بودن، دارای پروانه رسمی فعالیت از هیئت کوهنوردی و... استفاده میکنند. باید یادآور شد که باشگاههای کوهنوردی حتی با حضور مجربترین مربیان هیمالیا نورد فاقد صلاحیت برای تورهای گردشگری بوده و این باشگاهها فقط مجاز به برگزاری کلاس برای اعضای باشگاه دارای مجوز هستند. همچنین راهنمایان ایرانگردی مجاز به برگزاری تورهای طبیعت گردی نبوده و این قبیل تورها فقط باید توسط راهنمایان طبیعتگردی اداره شده و دفاتر خدمات مسافرتی نیز مجاز به خدمت گرفتن راهنمایان ایرانگردی به جای راهنمایان طبیعتگردی نیستند.
۶. به فرهنگ و آداب و رسوم جوامع محلی احترام بگذارید.
۷. پوشش مناسب و رعایت کدهای اخلاقی گردشگری در روستاها الزامی است.
نگارش: حسین خمسهای – کارشناس اکوتوریسم اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی زنجان